کارشناسی خودرو

دلایل نیاز به کارشناسی خودرو
لارن فیکس از منتقدان بزرگ خودرو می‌گوید: خرید خودروی دست دوم بدون مشورت در مورد صحت و سلامت خودرو با یک فرد متخصص می‌تواند ضررهای مالی زیادی برای شما داشته باشد. ممکن است خودرویی که قصد خرید آن را دارید از لحاظ ظاهری بسیار مناسب به نظر برسد اما ایرادهای فنی داشته باشد که از نظر شما پنهان بماند. برای مثال بسیاری از افراد ممکن است کیلومترشمار خودرو را دستکاری کنند تا میزان مسافت طی شده کمتری را نشان دهند. به کمک یک تعمیرکار ماهر و متخصص خودرو می‌توانید قبل از خرید از ایرادات فنی و احتمالی خودرو و هزینه‌های احتمالی در آینده باخبر شده و انتخاب راحت‌تری داشته باشید.
خرید خودروی دست دوم بدون اطمینان از سلامت خودرو می‌تواند منجر به ضررهای جبران ناپذیری برای خریداران شود. بسیاری از خودروهای موجود در بازار از نظر ظاهر بسیار مناسب به نظر می‌رسند اما با یک بررسی تخصصی ایرادات فنی آن‌ها مشخص می‌شود. علاوه بر این کیلومتر تعداد قابل توجهی از این خودروهای دست دوم توسط صاحبان آن‌ها دستکاری شده‌است. در برخی موارد این دستکاری به قدری دقیق است که تنها یک متخصص می‌تواند آن را تشخیص دهد. ما در کشوری زندگی می‌کنیم که درآن، صنعت تعمیر و بازسازی خودرو پیشرفت چشمگیری داشته و اشخاصی که در این حوزه مشغول به کار هستند بسیار متبحر هستند. به‌طور مثال در بازار ایران یک خودرو بدون رنگ که از چند ناحیه نیز آسیب دیده باشد ارزش بیشتری نسبت به یک خودروی رنگ شده دارد زیرا میزان آسیب خودرو قابل روئیت است. خودرویی که در یک تصادف، بدنه آن دچار مشکل یا تغییر شکل شده‌است، دیگر از ایمنی و استحکام اولیه برخوردار نیست مگر اینکه بخش معیوب به‌طور کامل تعویض، نه تعمیر گردد. همه این موارد نیاز به استفاده از کارشناسی خودرو قبل از خرید را اثبات می‌کند.

بخش‌های مختلف کارشناسی خودرو

کارشناسی خودرو شامل بخش‌های متعددی می‌شود که در ادامه به تفصیل شرح داده می‌شوند.

۱- کارشناسی بدنه

کارشناسی بدنه خودرو یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین بخش‌های کارشناسی خودرو به‌شمار می‌رود؛ چرا که هرگونه خوردگی، تغییر شکل یا دفرمه شدن، رنگ شدگی، تعویض یا زنگ زدگی در قطعات، در تعیین قیمت خودرو تأثیر چشمگیری دارد. خودرویی که در یک تصادف، بدنه آن دچار مشکل یا تغییر شکل شده‌است، دیگر از ایمنی و استحکام اولیه برخوردار نیست مگر اینکه بخش معیوب به‌طور کامل تعویض، نه تعمیر گردد. کارشناسی بدنه خودرو خود شامل سه بخش می‌شود:

۱–۱ بررسی شاسی و ستون‌های خودرو

۱–۲ بررسی رنگ شدگی بدنه خودرو

۱–۳ بررسی تعویض قطعات بدنه خودرو

۱–۱- کارشناسی شاسی و ستون‌ها

شاسی مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش بدنه یک خودرو است که شما معمولاً آن را نمی‌بینید. هرگونه آسیب دیدگی در این بخش باید شما را از خرید خودرو منصرف نماید. کارشناسی این بخش به دلیل حساسیت بالا باید حتماً توسط کارشناسان مجرب انجام پذیرد و هیچگاه خود یا بستگان ناآشنا با شاسی، مبادرت به کارشناسی این بخش نکنید. ستون‌های خودرو از دیگر بخش‌های اصلی می‌باشد که محل اتصال ضعیف‌ترین قسمت بدنه، یعنی سقف، به تنه اصلی خودرو به‌شمار می‌روند. اهمیت کارشناسی ستون‌ها به دلیل موقعیت حساس آن‌ها است. با کمی دقت متوجه خواهید شد که محل قرارگیری ستون‌ها و سر سرنشینان در یک راستا قرار دارند. در دهه اخیر نیز شرکت‌های سازنده خودرو از ایربگ‌های پرده‌ای در ستون‌ها بمنظور بالا بردن ضریب امنیت سرنشینان استفاده نموده‌اند.

۲–۱- کارشناسی رنگ شدگی بدنه

یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که صلاحیت یک کارشناس خبره را نشان می‌دهد کارشناسی بدنه خودرو است. دلیل این حساسیت و پیچیدگی را می‌توان در کار فوق‌العاده عالی تعدادی صافکار و نقاش حرفه‌ای بر روی خودروها دانست. شاید شما هم تا به حال به این مورد برخورد کرده باشید که برخی از صافکارها و نقاش‌های ماهر، خودرو را به گونه‌ای بازسازی می‌نمایند که غیر از خود مالک خودرو، هیچ فردی دیگری قادر به تشخیص تغییرات صورت گرفته نمی‌باشد. این موضوع موجب شده تا کارشناسان خودرو، پابه پای صافکارها و نقاشان، در این عرصه پیشرفت کنند و علاوه بر بهره‌گیری از تجربه، به تجهیزات و علم روز نیز در این حوزه مجهز شوند. البته باید گفت که این تمام کار نیست؛ کارشناسی بدنه از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است. نقاط دور از دسترس، نقاطی که توسط کاورها و لایه‌های پلاستیکی توسط شرکت سازنده پوشانده شده‌است، قطعاتی که در زیر خودرو قرار دارند، نقاطی که دائماً تحت تأثیر شرایط جوی قرار گرفته‌اند و مواردی از این قبیل همه و همه باید در بخش کارشناسی بدنه مورد بررسی قرار گیرند.

۳–۱- بررسی تعویض قطعات بدنه خودرو

اگر میزان خسارت و ضربه وارده به یک قسمت از ماشین بیش از حد باشد باید آن قسمت را تعویض نمود که البته این موضوع، با کاهش شدید قیمت خودرو نیز همراه است. تعویض قطعات بدنه خودرو در کشورهای اروپایی بر خلاف ایران یک امر بدیهی و مرسوم تلقی می‌شود، چرا که قطعه تعویض شده از سلامت و استحکام بیشتری نسبت به قطعه تعمیر شده برخوردار خواهد بود. تشخیص قطعه تعویضی نیز مشکل است، زیرا که گاهی این قطعه از روی یک خودروی دیگر باز شده و از لحاظ کیفیت و نوع رنگ و حتی ضخامت پوشش رنگ (روش تشخیص با تست رنگ دیجیتال)، کاملاً با قطعه قبلی برابری می‌کند و تجربه و شگرد کارشناس است که در اینجا شما را از خرید یک خودروی به ظاهر بدون رنگ منصرف می‌کند.

۲- کارشناسی فنی، موتور و گیربکس

یکی دیگر از سخت‌ترین بخش‌های کارشناسی مربوط به کارشناسی بخش فنی خودرو می‌باشد. کارشناسی این قسمت مستلزم داشتن دانش فنی حوزه مکانیکی خودرو و آشنایی کامل از قطعات بکار رفته در موتور می‌باشد. کارشناس در این بخش باید علاوه بر کنترل خودرو نسبت به هر گونه صدا یا لرزش غیرطبیعی خودرو دقت مضاعف داشته باشد تا بتواند مشکلات فنی را برای خریدار بازگو کند. در خودروهای پیشرفته توسط دستگاه دیاگ می‌توان تا حدودی به مشکلات فنی یک خودرو پی برد، اما این یک تصور غلط می‌باشد که تست دیاگ تمامی عیوب فنی خودرو را مشخص می‌نماید. در حالیکه میزان حاد بودن بسیاری از مشکلات فنی خودرو تنها توسط تست رانندگی تعیین می‌شود. کارشناسی فنی و موتور از چهار قسمت اصلی تشکیل شده‌است که عبارتند از:

۱–۲- کارشناسی موتور

۲–۲- کارشناسی گیربکس

۳–۲- کارشناسی جلوبندی

۴–۲- تست دیاگ

۱–۲- کارشناسی موتور[ویرایش]

موتور، قلب تپنده و اصلی‌ترین بخش یک خودرو بحساب می‌آید. به همین سبب بررسی و کارشناسی این بخش بسیار حساس و ارزشمند است. توجه داشته باشید که یک موتور آرام، بیصدا و بدون لرزش هم نیاز به کارشناسی دقیق دارد. مشکل روغن سوزی،^[۲] دفرمه شدن رینگ، پیستون و مواردی از این قبیل که نیاز به تعمیر اساسی موتور و هزینه‌های گزاف آنچنانی دارد را می‌توان با استفاده از ترفندهایی برای زمانی محدود برطرف نمود که این اتفاق معمولاً در هنگام فروش خودرو توسط بعضی افراد اتفاق می‌افتد. اگر شما چنین خودرویی را بدون کارشناسی خریداری نمودید، باید بدانید که متحمل ضرر هنگفتی شده‌اید، زیرا یک کارشناس خبره تا قادر به تشخیص موارد کلاهبرداری در بخش فنی خودرو است.

۲–۲- کارشناسی گیربکس

انتقال قدرت تولید شده توسط موتور از طریق سیستم کلاچ و گیربکس به چرخ‌ها صورت می‌گیرد. عدم کارکرد صحیح این بخش، در بالا رفتن مصرف سوخت و هزینه‌های جاری خودرو سهم بسزایی دارد. در خودروهای دنده اتومات روز دنیا سیستم گیربکس و توربو بسیار پیچیده و دارای حسگرهای هیدرولیکی و مکانیکی گران‌قیمت بوده و کارشناسی آن نیاز به دقت، تجربه و تجهیزات مناسب دارد. کارشناس در این بخش باید گیربکس را در تمامی حالات اتومات و دستی مورد بررسی قرار داده و از صحت کارکرد آن اطمینان حاصل کند. زدن ضربه در تعویض دنده پژو ۲۰۶ اتوماتیک، لزوماً همان معنایی را نمی‌دهد که همین ضربه در کیا اسپورتیج ۲۰۱۴ مشاهد شود. تفاوت این ضربه را فقط کارشناس می‌تواند تشخیص دهد می‌داند.

۳–۲- تست دیاگ

امروزه در خودروها از کامپیوترهای صنعتی به نام ECU استفاده می‌شود. این تجهیزات علاوه بر کنترل بخش‌های مختلف خودرو مانند جعبه سیاه نیز عمل می‌کنند. اطلاعاتی چون میزان مسافت پیموده شده، عمل کردن سنسور ضربه، باز شدن کیسه‌های هوا، تعمیرات اساسی موتور، میزان مصرف سوخت و هزاران مورد دیگر بسته به نوع خودرو در ECU ثبت می‌گردد. این اطلاعات توسط دستگاهی بنام دیاگ قابل خواندن و ویرایش نمودن است. در این قسمت کافیست کارشناس دستگاه دیاگ را به خودرو متصل نموده و پارامترهای مهم را بررسی و با تنظیمات اصلی کارخانه تطبیق دهد. توجه داشته باشید که هر شرکت سازنده خودرو فقط دستگاه دیاگ شرکت خود را پیشنهاد می‌کند. البته اگر به صورت واقعی بررسی نماییم باید گفت، دستگاه دیاگ بیش از آنکه در تشخیص عیوب موتوری به کار بیاید، در تشخیص سلامت کیسه‌های هوا و سیستم ایمنی خودرو نظیر ترمزها، دارای کاربردی حیاتی می‌باشد. در سیستم خودروهای جدید یه واسط میانی با نام EDR اضافه گردیده که تمامی رخدادهای خودرو و آپدیت‌های ضروری در این سیستم ثبت و قابل بررسی و حل می‌باشد. که این عمل توسط مهندسین خودرو که دارای Certificate رسمی از کارخانه سازنده می‌باشند و با اتصال به سرور کارخانه سازنده قابل آپدیت و رفع عیب می‌باشد.